01 Μαΐου, 2016

ΜΑΪΟΣ






Ο ΜΑΗΣ


Ένα πράσινο βιβλίο

γράφει ο Μάης για παιδιά .
Οι τελείες είν’ κεράσια ,
κι είν’ οι λέξεις του κλαδιά .

Και το αγέρι το μοιράζει
σε περβόλια και αυλές.
Σκιές οι εικόνες τρεμουλιάζουν
στις σελίδες τις χρυσές .

Ένα πράσινο βιβλίο,
- άνθη , φύλλα κι ευωδιά –
γράφει ο Μάης και
ξαναγράφει για παιδιά .
Ρένα Καρθαίου

O πέμπτος μήνας του ημερολογίου, διάρκειας 31 ημερών.
Αρχικά ήταν ο τρίτος μήνας του δεκάμηνου Ρωμαϊκού ημερολογίου (Majus) και πήρε το όνομά του, κατά την επικρατέστερη εκδοχή, από τη θεότητα Μαία (λατινικά Μάγια), μητέρα του θεού Ερμή. Ήταν η θεά της γονιμότητας και τιμώνταν με θυσίες χοιριδίων στο βωμό της.
Σύμφωνα με άλλες εκδοχές, η ονομασία Μάιος προέρχεται:


· Από τη λατινική λέξη μάγιορ, που είναι ο συγκριτικός βαθμός του επιθέτου μάγκνους = μεγάλος. (Πλούταρχος)


· Από τη λατινική λέξη μαγιέστας = μεγαλειότητα. (Οβίδιος)

· Από τους «μαγιόρες», τους ενδόξους προγόνους των Ρωμαίων, στους οποίους ήταν αφιερωμένος.

Στην Αρχαία Ρώμη τον μήνα Μάιο γιορτάζονταν:

· Τα Φλοράλια (Floralia), τα ρωμαϊκά Ανθεστήρια, προς τιμή της Flora, θεάς της βλάστησης και της άνοιξης.

· Τα Λεμούρια (Μειλίχια), για τον εξευμενισμό των νεκρών


· Την Πρωτομαγιά οι Ρωμαίοι τιμούσαν την Αγαθή Θεά (Bona Dea), με πανηγύρια, στα οποία συμμετείχαν μόνο γυναίκες.

Στο αρχαίο Αττικό ημερολόγιο ο Μάιος αντιστοιχούσε με το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Μουνιχιώνα και το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα Θαργηλιώνα

Στο διάστημα αυτό στην Αθήνα γιορτάζονταν τα:

· Ανθεστήρια: Ήταν η γιορτή των λουλουδιών. Ήταν η πρώτη επίσημη γιορτή ανθέων των Ελλήνων. Με μεγαλοπρέπεια βάδιζαν προς τα ιερά πομπές με κανηφόρες, που έφερναν άνθη. Τα Ανθεστήρια διαδόθηκαν και πήραν πανελλήνια μορφή.

· Ολυμπιεία, προς τιμή του Δία, με ιππικά αγωνίσματα, θυσίες και γεύματα στην περιοχή του Ιλισσού.

· Μουνίχια, προς τιμή της θεάς Αρτέμιδας, στη χερσόνησο της Μουνιχίας (σημερινή Καστέλα), με κυρίως συμμετέχοντες τους εφήβους.


· Θαργήλια. Τα Θαργήλια ήταν αγροτική γιορτή. Γινόταν προσφορά των πρώτων καρπών της νέας συγκομιδής στους θεούς, με σκοπό ο άνθρωπος να ευχαριστήσει το θείο για όσα του πρόσφερε και να εξασφαλίσει τη συνέχιση της εύνοιάς του. Στα Θαργήλια, σχημάτιζαν μια λατρευτική πομπή προς τιμή του Ήλιου και των Ωρών (=Εποχών), που συντελούσαν στην ωρίμανση των καρπών. Στην πομπή περιέφεραν ένα πράσινο κλαδί που μόλις είχε αποκτήσει φύλλα. Το τύλιγαν με ταινίες και κρεμούσαν σε αυτό σύκα, διάφορα ψωμάκια και μικρά φλασκιά γεμάτα κρασί, λάδι και μέλι. Το κλαδί στο τέλος της γιορτής τοποθετούνταν στις θύρες των ναών και των σπιτιών όπου έμενε ώσπου να ξεραθεί για να καεί και να αντικατασταθεί την επόμενη χρονιά από ένα νέο. 

ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΗ

Σε γενικές γραμμές, οι λαϊκές ονομασίες του Μαΐου προέρχονται από τη φύση:

· Πράσινος

· Κερασάρης (στη Μακεδονία, γιατί ωριμάζουν τα κεράσια στα χαμηλότερα μέρη)

· Τριανταφυλλάς (στη Θράκη, για τα πολλά τριαντάφυλλα)

· Λούλουδος

· Καλομηνάς (στον Πόντο)

· Πεντοδείλινος ή Πεντεφάς (στην Κύπρο, για τα πολλά γεύματα του μια και η μέρα είναι μεγάλη)

· Χαλαζάς (στα Άγραφα)

· Βροχάρης (στην Τήνο)


ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟ ΜΑΪΟ


· Θερίζουν τo σανό, τη σίκαλη, τη βρώμη & το κριθάρι.

· Σπέρνουν μπαμπάκι, καλαμπόκι.

· Μεταφυτεύουν τα καπνά.

· Φυτεύουν λαχανικά.

· Κάνουν τα τελευταία «μπόλια» (=εμβολιασμούς).

· Παρασκευάζουν τυριά.

· Κουρεύουν πρόβατα & γίδια.

· Κεντρώνουν τα κλήματα.

· Καθαρίζουν τις ελιές και βάζουν τα κρασιά σε άλλα δοχεία.

· Σκάβουν τα αμπέλια και τα φυτώρια.

· Καθαρίζουν τα χωράφια από την αγριάδα.




Ειδικά αφιερώματα:

  •  Πρωτομαγιά εδώ
  • Γιορτή της μητέρας εδώ


ΠΗΓΕΣ: 

sansimera.gr
el.wikiquote.org
paidika.gr
kalavrytanews.com
users.sch.gr
ftiaxno.gr

el.wikipedia.org